Chắc hẳn nhiều người đã gặp trường hợp truy cập vào trang web bất kỳ và nhận được thông báo “bạn có muốn lưu cookie không”. Bạn có thể lựa chọn đồng ý hoặc từ chối yêu cầu này nhưng có bao giờ bạn tự hỏi cookie là gì? Cách bật trình duyệt cookie như nào hay chưa? Tất cả những thắc mắc này sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
1. Cookie là gì?
Khi được hỏi cookie là gì nhiều người đã hình dung ngay ra chiếc bánh. Đúng! cookie là chiếc bánh nhưng sử dụng chiếc bánh trong trình duyệt web thì có tác dụng gì chứ? Trong trường hợp này đáp án chính xác của cookie đó là các tệp được tạo ra bởi các trang web mà bạn đã truy cập.
Nhiệm vụ chính của cookie là lưu tất cả thông tin của người dùng, mọi phiên truy cập tiếp theo bạn sẽ không cần phải đăng nhập lại mà trình duyệt sẽ tự động làm những điều này cho bạn. Ngoài ra, cookie cũng sẽ ghi nhớ tất cả những tùy chọn của bạn trên trang từ đó cung cấp nội dung phù hợp.
Cookie được chia thành 2 loại bao gồm:
- Cookie bên thứ nhất: Được tạo ra bởi trang web mà người dùng đã truy cập và được hiển thị trong thanh địa chỉ
- Cookie bên thứ ba: Được tạo bởi những trang web có chứa nội dung quảng cáo, hình ảnh mà người dùng đã nhìn thấy trên trang web mà mình đã truy cập.
2. Quy trình hoạt động của cookie như nào?
Cookie truyền tải dữ liệu theo các bước sau:
- Bước 1: Khi bạn nhập URL của một trang web bất kỳ vào thanh địa chỉ, trình duyệt sẽ tiến hành gửi yêu cầu đến trang web đó.
Ví dụ: Bạn tìm https://www.sapo.vn/ máy chủ sẽ liên hệ với máy chủ của Sapo và yêu cầu trang chủ.
- Bước 2: Sau đó, trình duyệt sẽ tìm kiếm trong máy tính của bạn cookie mà Sapo đã thiết lập trước đó. Trong trường hợp tìm thấy cookie, trình duyệt sẽ gửi tất cả thông tin đến máy chủ của Sapo với URL. Ngược lại, nếu bạn chưa từng truy cập Sapo trình duyệt sẽ không tìm thấy cookie vậy nên không gửi đi dữ liệu nữa.
- Bước 3: Máy chủ của Sapo sẽ nhận thông tin dữ liệu từ file cookie được gửi đến và yêu cầu cho trang chủ. Đến khi nhận được các cặp name-value Sapo có thể bắt đầu sử dụng chúng.
Trong trường hợp máy chủ không nhận được cặp name-value nào, Sapo sẽ tự động nhận biết đây là lần đầu tiên bạn truy cập địa chỉ của Sapo. Ngay lập tức, máy chủ sẽ tạo cho bạn một ID mới và bắt đầu gửi đến máy tính của bạn những cặp name-value. Máy tính khi nhận được các cặp name-value sẽ lưu trữ trên máy tính để phục vụ cho lần truy cập vào Sapo tiếp theo của bạn.
- Bước 4: Máy chủ có thể chủ động thay đổi cặp name-value, bổ sung các cặp mới bất cứ lúc nào bạn truy cập vào trang Sapo và gửi đi yêu cầu trang.
Cần lưu ý một điều rằng máy chủ có thể gửi tới name-value nhiều thông tin khác nhau ví dụ như expiration date (ngày hết hạn) và path (đường dẫn).
3. Công dụng của trình duyệt cookie
Trình duyệt cookie đem lại rất nhiều lợi ích cho cả cá nhân cũng như các doanh nghiệp, cụ thể như sau:
3.1 Đối với doanh nghiệp
- Chủ động nắm bắt được tình hình khách hàng truy cập trang web của mình, biết được những thông tin cơ bản như: thời gian truy cập, tần suất truy cập, vị trí….
- Dự đoán được cảm xúc của người truy cập thông qua tất cả những hành động của khách hàng đã được lưu tại cookie.
- Biết được sơ lược hành vi của các khách hàng trên trang web: khách hay dừng tại vị trí nào? hay theo dõi những mục nào…Tất cả những điều này được lưu trữ tại cookie, doanh nghiệp có thể tận dụng những thông tin đó để điều chỉnh nội dung trang web, tăng tỷ lệ time-on-site.
3.2 Đối với cá nhân
- Người dùng không cần mất thời gian đăng nhập trang web trong những lần truy cập kế tiếp (mật khẩu, tên đăng nhập,...).
- Tất cả những thông tin được cập nhật và lưu trữ liên tục, không bị giới hạn bởi số phiên như session.
Xem thêm: Session là gì? Sự khác biệt giữa session và cookie
4. Những điều cần lưu ý khi sử dụng web cookie
Bên cạnh những ưu điểm tuyệt đối với các chủ doanh nghiệp và người dùng, cookie cũng tồn đọng những hạn chế và ảnh hưởng trực tiếp đến người trải nghiệm. Tất cả những thông tin được lưu trữ tại cookie (tên, mật khẩu, số tài khoản, địa chỉ…) đều không có sự bảo mật chắc chắn, rất dễ bị kẻ gian đánh cắp thông tin để thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật.
Thêm vào đó, cookie còn cũng là một trong những nguyên nhân khiến máy tính của bạn dễ bị xâm nhập hơn. Mặc dù sử dụng cookie không thể bị nhiễm mã độc hay virus nhưng lỗ hổng về bảo mật cũng đã đủ khiến nhiều người dùng cảm thấy e sợ, đặc biệt với những người không có nhiều kinh nghiệm về internet.
5. Cách tắt cookie trên các thiết bị
Tất nhiên sẽ có rất nhiều người cảm thấy cookie không cần thiết hoặc e sợ về quyền riêng tư của mình bị ảnh hưởng. Nếu đây là những điều khiến bạn đắn đo về cookie, Sapo Web sẽ hướng dẫn bạn cách tắt cookie trên máy tính, hệ điều hành Android và IOS đơn giản hiệu quả:
Đối với máy tính
- Bước 1: Vào cài đặt của trình duyệt bạn sử dụng
- Bước 2: Đối với Google Chrome bạn lựa chọn mục “Quyền riêng tư và bảo mật” → chọn “Cookie và các dữ liệu khác của trang web”.
- Đối với Microsoft Edge bạn lựa chọn “Cookie và quyền truy nhập site”
- Bước 3: Lựa chọn “Xem tất cả cookie và dữ liệu trang web” (Chrome)/ “Cookie và dữ liệu trang web” (Microsoft Edge) → chọn “Xóa tất cả”
Đối với hệ điều hành Android
- Bước 1: Mở trình duyệt trên điện thoại → chọn cài đặt
- Bước 2: Chọn “quyền riêng tư” → chọn “Xoá dữ liệu duyệt web”
- Bước 3: Lựa chọn khoảng thời gian muốn xoá
- Bước 4: Tại mục “Cookie, giấy phép phương tiện và dữ liệu trang web” → Bỏ chọn
- Bước 5: Tiến hành xóa dữ liệu.
Đối với hệ điều hành IOS
- Bước 1: Mở trình duyệt trên điện thoại của → chọn cài đặt
- Bước 2: Chọn mục “Bảo mật” → Chọn “Xoá dữ liệu web”
- Bước 3: Tích chọn mục “Cookie, Dữ liệu trang web” đồng thời bỏ chọn các mục còn lại
- Bước 4: Vào mục “Xóa dữ liệu web” → Chọn “xoá dữ liệu”
Tổng kết
Có thể thấy nếu sử dụng web cookie người truy cập sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian và công sức khi trải nghiệm internet. Tuy nhiên, cookie lại không có tính bảo mật cao vậy nên tất cả những thông tin mà bạn đã đưa lên internet có nguy cơ bị đánh cắp vô cùng cao, vậy nên bạn cần lưu ý điều này.
Nếu bạn không có nhu cầu sử dụng cookie bạn cũng có thể tắt cookie theo hướng dẫn chi tiết của Sapo. Trong trường hợp bạn muốn sử dụng cookie bạn hoàn toàn có thể chủ động với cách bật cookie dễ dàng tương tự như lúc tắt.
Hy vọng tất cả những thông tin được đề cập trong bài viết về cookie này đã giúp bạn có thêm thật nhiều thông tin kiến thức bổ ích về trải nghiệm internet. Chúc các bạn sẽ tích lũy được nhiều kiến thức tuyệt vời hơn nữa tại các bài viết tiếp theo của Sapo Web. Chúc các bạn sức khỏe và thành công!