Khủng hoảng kinh tế thường được nhắc đến trong nỗi lo sợ, kinh hoàng của nhiều doanh nghiệp, công ty và người dân ở khắp nơi trên thế giới bởi nó đi kèm với nợ nần, nợ xấu, phá sản,…
Tuy nhiên đó mới chỉ là mặt trái, ở một khía cạnh khác chúng ta vẫn có thể nhìn đó như một ngưỡng cửa phân định giữa những người kinh doanh thực sự tài năng và không tài năng, giữa sự chấm dứt của những xu hướng lỗi thời và những cơ hội mới đang mở ra, giữa người có khả năng thích ứng và nắm bắt xu thế nhanh nhạy và những người không.
Thực tế cuộc sống đã có những cá nhân, tập thể thành công trong những giai đoạn khó khăn như vậy đáng để chúng ta học hỏi.
1. Procter Gamble được tạo dựng trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế 1837
Thợ làm nến William Procter và ông chủ sản xuất xà phòng James Gamble đã hợp lực để thành lập một cơ sở sản xuất hàng tiêu dùng ở Cincinnati. Đây là một bước kinh doanh mạo hiểm vì tình hình kinh tế của giai đoạn khủng hoảng tài chính lúc này kéo dài tới 6 năm.
Các cuộc di dân ồ ạt đến phương Tây trở thành nguyên nhân dẫn đến sự tăng giá đất đai và nạn lạm phát. Dưới thời Tổng thống Mỹ Martin Van Buren, sự phá sản của hàng loạt ngân hàng nước này cũng như sự lo sợ đã khiến cho nền kinh tế vốn đã yếu kém càng trở nên nhanh chóng suy sụp.
Nhưng Procter & Gamble đã tồn tại và giúp cơ sở sản xuất hàng tiêu dùng của hai doanh nhân có them rất nhiều hợp đồng béo bở trong việc cung cấp các mặt hàng thiết yếu cho quân đội Liên bang trong thời Nội chiến.
Hiện nay: Procter & Gamble” đã xây dựng được một chuỗi thương hiệu nổi tiếng tại Hoa Kỳ như Tide, Pampers, Oral-B, Iams, Pantene, Duracell và Pringles.
Cổ phiếu của công ty vẫn giữ được tính ổn định so với cổ phiếu của các đối thủ như “Johnson & Johnson” hay “Colgate-Palmolive”. Doanh số của P&G càng ngày càng mạnh lên: năm 2008, công ty thu về 83.5 tỉ đô-la, lợi nhuận ròng là 12,1 tỉ đô-la. Người tiêu dùng vẫn thích sử dụng sản phẩm của hang, bất chấp tình hình kinh tế thế giới có nhiều khó khăn và biến động.
2. IBM được thành lập trong thời kỳ Suy thoái kéo dài 1873-1896
Giai đoạn này bao gồm hàng loạt các sự kiện “đau buồn”: sàn chứng khoán Viên sụp đổ, luật đúc tiền từ năm 1873 được thông qua mà theo đó, giá trị chuẩn của bạc không còn hiệu lực khiến cho các nhà đầu tư không có cơ hội tạo dựng liên minh dài hạn.
Các ngân hàng Hoa Kỳ lâm vào cảnh phá sản hàng loạt và tạo nên nạn khủng hoảng kéo dài 20 năm từ 1873 đến 1893. Nhưng ba chiến dịch khởi sự của Tabulating Machine Company, International Time Recording Company và Computing Scale Corporation – trong giai đoạn này đã đưa ra công nghệ mới đáp ứng nhu cầu cần thiết lúc bấy giờ, bất chấp nền kinh tế đang trong tình trạng ngàn cân treo sợi tóc.
Ví dụ, đồng hồ tính thời gian làm việc của công nhân được coi là điều quan trọng và cần thiết, khi mà nền sản xuất công nghiệp của thời trước đó nở rộ. Ngoài ra, các máy móc tổng hợp-phân tích cũng có ý nghĩa quan trọng đối với việc tính toán sự gia tăng dân số do làn song di dân.
Ba công ty này đã hợp nhất vào năm 1911 thành tổ hợp “Computing-Tabulating-Recording Company” để rồi sau đó đổi tên thành IBM.
Hiện nay: Thành công vang dội của IBM trong thập niên 60 đã khiến cho Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã phải nhảy vào cuộc điều tra chống độc quyền mà hậu quả là IBM đã chịu khá nhiệu thiệt hại, trong hàng thập kỷ sau này, và đó cũng là nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi tận gốc trong hoạt động kinh doanh của IBM.
Đầu thập niên 90 là khoảng thời gian không mấy tốt đẹp đối với công ty này. Dưới sự lãnh đạo của Lou Gerstner, công ty đã xem xét lại mô hình kinh doanh của mình bằng cách tổng hòa cả sản phẩm lẫn dịch vụ. Năm 2008, công ty đã thu được 103,6 tỉ đô-la.
3. "General Electric" được sinh ra trong thời kỳ khủng hoảng 1873
Cuộc khủng hoảng năm 1873 đã mở đầu cho một thời kỳ suy thoái kéo dài, khi hang đầu tư Jay Cooke & Co. Lâm vào cảnh phá sản và dẫn đến việc đóng cửa sàn chứng khoán New York NYSE mấy ngày sau đó.
Cuộc khủng hoảng tài chính diễn ra sau các sự kiện này kéo dài 6 năm trời. Đây là tín hiệu cho thấy thời điểm lý tưởng đã đến để tạo dựng phòng thí nghiệm riêng cho mình chăng?
Thomas Edison đã tự hỏi mình như vậy và quyết định mở một phòng thí nghiệm tại TP. Menlo Park vào năm 1876, và sau đó 3 năm, ông đã cho ra đời chiếc bong điện đầu tiên của mình.
Cũng thời gian này, tình hình khủng hoảng đã có dấu hiệu chững lại. Mặc dù các điều kiện kinh tế thời gian này cũng không có gì khả quan cho đến tận năm 1896 nhưng Edison đã chuẩn bị sức mạnh cho mình để xây dựng công ty có tên gọi “Edison General Electric Company”. Năm 1896, “Edison GE” lần đầu tiên trong lịch sử được xuất hiện trong bảng xếp hạng Dow Jones Industrial Average.
Hiện nay: Năm 2008, doanh thu của GE đạt mức 183 tỉ đô-la, dù lợi nhuận ròng giảm xuống 19%. Lợi nhuận từ các mảng sản phẩm tiêu dùng và công nghiệp trong vòng một năm đã giảm xuống mức 65%, lợi nhuận của GE Capital giảm xuống gần mức 30%. Mặc dù mảng năng lượng cho thấy mức tăng trưởng lợi nhuận, song công ty vẫn phải đối mặt với khả năng khó khăn trong năm 2009.
4. General Motors được thành lập trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế 1907
Chúng ta hãy quay trở về thời Tổng thống Theodore Roosevelt, trước khi ngân hàng trung ương đưa ra quyết định rằng việc cấp tín dụng cho doanh nghiệp phụ thuộc vào các nguồn lực tài chính của doanh nghiệp đó.
Năm 1907, nhiều ngân hàng lớn đã tỏ ý muốn kiểm soát cổ phiếu của United Copper Company. Khi các ngân hàng này thất bại, dân chúng đã ngay lập tức rút tiền ra khỏi hệ thống ngân hàng khiến cho một loạt quỹ tài chính cũng như cơ quan tín dụng lâm vào cảnh lao đao.
Những điều này đã không làm cho William Duran, một nhà sản xuất конных повозок, từ bỏ ý định thử nghiệm một công nghệ mới dưới tên gọi xe hơi. 16/9/1908, ông thành lập công ty GM, sau đó hợp nhất Buick và Oldsmobile vào công ty mình. Cuộc khủng hoảng 1907 kết thúc vào tháng 6 năm 1908. Và đó quả là quãng thời gian tuyệt vởi cho GM, khi công ty đưa ra nhiều phát minh đồ sộ.
Hiện tại: Năm 2008, giá nhiên liệu tăng cao và sự sụp đổ của thị trường chứng khoán đã khiến cho cổ phiếu nhiều công ty mất 85% giá trị. Các đối thủ của GM cũng lao đao. Tháng Mười 2008, GM đã cùng Chrysler và Ford đệ trình lên chính phủ yêu cầu trợ giúp nguồn tài chính trị giá 34 tỉ đô-la dưới hình thức bán cổ phần cho nhà nước.
5. United Technologies Corp ra đời trong thời gian diễn ra cuộc Đại Suy thoái
Năm 1929 không chỉ là một năm tồi tệ với thị trường chứng khoán khiến cho nền kinh tế toàn cầu rơi vào tình trạng suy thoái trầm trọng mà còn là năm khởi đầu cho sự thành lập của một “đại gia” về công nghiệp vũ trụ.
United Aircraft and Transport Corporation đã bắt đầu hoạt động dưới hình thức một công ty mẹ bao gồm các công ty hàng không, công ty sản xuất thiết bị hàng không, hãng hàng không như Boeing.
Phần lớn các ngành công nghiệp lúc này đang đối mặt với một giai đoạn cực kỳ khó khăn United Aircraft lại thu được thành công vang dội. Trong vài năm đầu thành lập, công ty đã quy tụ xung quanh nhiều đơn vị, xí nghiệp để hiệp lực phản đối luật chống độc quyền. Năm 1934, Boeing và United Airlines tách ra, còn United Aircraft chuyển đổi thành UTC.
Hiện tại: Năm 2008, UTC thu về 58,7 tỉ đô-la. Năm ngoái, UTC đã sa thải hàng nghìn nhân viên và sẽ tiếp tục chính sách này trong quý một 2009.
6. Federal Express được thành lập trong giai đoạn khủng hoảng dầu lửa 1973
Doanh nhân Frederic V. Smith là người có khả năng xác định được nhu cầu kinh doanh, chính xác là nhu cầu chuyển các tài liệu quan trọng trong thời hạn gấp gáp– 1 đến 2 ngày. Tháng 6/1971, ông thành lập công ty “Federal Express” và năm 1973 bắt đầu làm việc cho sân bay quốc tế. Memphic.
Trong đêm hoạt động đầu tiên, công ty đã chuyển được 186 đơn vị hàng hóa tới 25 thành phố khác nhau trên lãnh thổ nước Mỹ. Nhưng trên vũ đài quốc tế, mọi việc diễn ra không bình lặng chút nào.
Trong vòng một tháng, nhiều quốc gia Ả rập đã thực hiện chính sách cấm xuất khẩu dầu lửa sang Mỹ. Mặc dù đây có thể là thông tin khủng khiếp đối với sự tồn tại của công ty – một đơn vị đang phụ thuộc vào nguồn dầu lửa cho hoạt động vận chuyển song Federal Express vẫn sống sót và có được lợi nhuận vào tháng 7/1975, khi giá dầu lửa đã trở nên ổn định.
Hiện tại: Ban đầu, có vẻ như vào năm 2008, lịch sử của giai đoạn hình thành công ty dường như đang được lặp lại, khi giá nhiên liệu bỗng dưng tăng vùn vụt.
Nhưng sau khi giá nhiên liệu giảm xuống, FedEx lại phải đối mặt với các vấn đề khác: sự suy sụp của nền kinh tế đã khiến cho nguồn cầu trong vận chuyển giảm xuống rõ rệt. Và đây cũng là giai đoạn khó khăn trong lịch sử 35 năm của công ty.
Bí quyết xây dựng doanh nghiệp triệu đô Những bài học kinh doanh thực tế và ý nghĩa
