Ngành dịch vụ ăn uống (F&B) đang bùng nổ mạnh mẽ tại Việt Nam, thu hút sự quan tâm của đông đảo nhà đầu tư trong và ngoài nước. Với tốc độ tăng trưởng ấn tượng, thị trường F&B Việt Nam được dự đoán sẽ còn tiếp tục sôi động trong những năm tới.
Vậy điều gì đã tạo nên sức hút mạnh mẽ cho ngành F&B? Bài viết này sẽ đi sâu phân tích tiềm năng, thách thức và những xu hướng nổi bật đang định hình ngành F&B tại Việt Nam.
Phân tích thị trường F&B Việt Nam
Tại Việt Nam, ngành F&B đang phát triển với tốc độ chóng mặt. Theo công ty nghiên cứu thị trường BMI, Việt Nam đã trở thành một trong những thị trường F&B hấp dẫn nhất toàn cầu. Tổng chi tiêu cho thực phẩm và đồ uống của người Việt Nam chiếm tỷ trọng lớn, khoảng 35% tổng chi tiêu. Ngành F&B cũng đóng góp đáng kể vào GDP, với 15,8% vào năm 2024.
Quy mô thị trường
Thị trường F&B Việt Nam được đánh giá là có quy mô lớn và tiềm năng phát triển cao. Theo báo cáo của Statista, thị trường F&B Việt Nam năm 2024 đạt giá trị khoảng 51 tỷ USD. Dự báo đến năm 2027, thị trường này sẽ đạt 872,9 nghìn tỷ đồng (34,9 tỷ USD), với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 10,25%.
Phân khúc khách hàng
Thị trường F&B Việt Nam có phân khúc khách hàng đa dạng, từ bình dân đến cao cấp, từ người Việt đến khách du lịch quốc tế. Trong đó, giới trẻ (16-30 tuổi) được xem là phân khúc khách hàng tiềm năng nhất, chiếm khoảng 25% dân số và có xu hướng chi tiêu mạnh cho ăn uống.
Dân số trẻ, năng động, thích ứng nhanh là một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy sự tăng trưởng của thị trường F&B Việt Nam.
Các yếu tố thúc đẩy tăng trưởng
- Tăng trưởng kinh tế: Nền kinh tế Việt Nam đang phát triển ổn định, thu nhập bình quân đầu người tăng, kéo theo nhu cầu chi tiêu cho ăn uống ngày càng cao.
- Gia tăng dân số: Việt Nam có dân số trẻ, đông đảo, tạo nên thị trường tiêu thụ F&B rộng lớn.
- Phát triển du lịch: Ngành du lịch Việt Nam đang phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, thu hút lượng lớn khách du lịch quốc tế, góp phần thúc đẩy ngành F&B.
- Chuyển đổi số: Các doanh nghiệp F&B đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh, từ đặt món online, thanh toán không tiền mặt đến quản lý vận hành, giúp tối ưu hóa hiệu quả và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Các mô hình F&B phổ biến tại Việt Nam
Thị trường F&B Việt Nam hiện nay vô cùng đa dạng với nhiều mô hình kinh doanh khác nhau, đáp ứng nhu cầu ngày càng phong phú của khách hàng. Dưới đây là một số mô hình F&B phổ biến:
Mô hình nhượng quyền (Franchise):
Đây là mô hình kinh doanh phổ biến, cho phép các doanh nghiệp mở rộng quy mô nhanh chóng với chi phí đầu tư thấp. Bên nhượng quyền được hưởng lợi từ việc mở rộng thương hiệu và tăng doanh thu, trong khi bên nhận quyền có thể tận dụng uy tín thương hiệu, quy trình vận hành và hỗ trợ từ bên nhượng quyền.
Các thương hiệu nhượng quyền nổi tiếng tại Việt Nam có thể kể đến như McDonald's, KFC, Highlands Coffee, Mixue....
Mô hình Take away:
Mô hình này tập trung vào việc bán đồ ăn uống mang đi, phù hợp với lối sống nhanh, tiện lợi của người dân đô thị. Các cửa hàng take away thường có thiết kế nhỏ gọn, tập trung vào tốc độ phục vụ và giá cả hợp lý.
Mô hình "Từ nông trại đến bàn ăn" (Farm to table):
Sử dụng nguyên liệu tươi ngon, có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo an toàn thực phẩm và mang đến trải nghiệm ẩm thực độc đáo cho khách hàng.
Mô hình này đang ngày càng được ưa chuộng bởi người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe và chất lượng thực phẩm.
Nhà hàng Fine Dining:
Phục vụ các món ăn cao cấp, chú trọng đến chất lượng dịch vụ và không gian sang trọng. Nhà hàng Fine Dining thường có không gian thiết kế tinh tế, đội ngũ đầu bếp chuyên nghiệp, thực đơn đa dạng với các món ăn được chế biến công phu.
Nhà hàng Casual Dining:
Phục vụ các món ăn đa dạng, không gian thoải mái, giá cả hợp lý. Nhà hàng Casual Dining là lựa chọn phổ biến cho các bữa ăn gia đình, bạn bè tụ tập, gặp gỡ đối tác.
Cửa hàng tiện lợi:
Cung cấp đồ ăn nhanh, tiện lợi, phục vụ 24/7. Các cửa hàng tiện lợi như Circle K, FamilyMart, MiniStop... ngày càng phổ biến tại các đô thị lớn.
Theo báo cáo của Euromonitor, doanh thu từ các chuỗi cửa hàng F&B được dự báo sẽ tăng trưởng nhanh hơn trong giai đoạn 2023-2027, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 14,6%, trong khi các cửa hàng F&B độc lập sẽ có tốc độ tăng trưởng 12,52%. Điều này cho thấy xu hướng chuỗi hóa đang ngày càng phát triển trong ngành F&B tại Việt Nam.
Xu hướng phát triển của ngành F&B tại Việt Nam trong 2025
Ngành F&B tại Việt Nam đang chịu ảnh hưởng của nhiều xu hướng mới, đòi hỏi các doanh nghiệp phải liên tục đổi mới và thích ứng để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Kinh doanh hướng đến giới trẻ:
Giới trẻ là đối tượng khách hàng tiềm năng, có sức ảnh hưởng lớn đến xu hướng tiêu dùng. Các doanh nghiệp F&B cần tập trung vào việc phát triển các sản phẩm, dịch vụ phù hợp với sở thích, nhu cầu của giới trẻ, ví dụ như không gian quán hiện đại, thiết kế độc đáo, menu đa dạng, cập nhật các món ăn, thức uống mới lạ, sử dụng công nghệ trong phục vụ và thanh toán...
Ăn uống lành mạnh:
Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe, ưa chuộng các sản phẩm organic, healthy, ít đường, ít béo, có nguồn gốc rõ ràng... Các doanh nghiệp F&B cần chú trọng đến nguồn gốc nguyên liệu, quy trình chế biến, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và cung cấp các lựa chọn healthy cho khách hàng.
Ứng dụng công nghệ:
Chuyển đổi số đang là xu hướng tất yếu trong ngành F&B. Các doanh nghiệp cần ứng dụng công nghệ vào mọi hoạt động, từ order, thanh toán, quản lý kho, marketing đến chăm sóc khách hàng, nhằm tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Ví dụ, nhiều nhà hàng đã sử dụng thiết bị order cầm tay (điện thoại, máy tính bảng) để nhân viên phục vụ order món cho khách tại bàn, giúp tăng tốc độ phục vụ và giảm thiểu sai sót.
Giải pháp phần mềm Sapo Enterprise giúp doanh nghiệp F&B tăng trưởng nhanh chóng:
Sapo Enterprise là nền tảng quản lý bán hàng đa kênh, được thiết kế dành riêng cho các doanh nghiệp F&B với quy mô lớn và chuỗi cửa hàng. Phần mềm cung cấp các tính năng vượt trội giúp doanh nghiệp:
- Đồng bộ quản lý bán hàng đa kênh: Kết nối bán hàng tại cửa hàng, online, sàn TMĐT, mạng xã hội, giúp quản lý tập trung, đồng bộ dữ liệu, tối ưu vận hành.
- Quản lý chuỗi cửa hàng hiệu quả: Kiểm soát doanh thu, chi phí, tồn kho, nhân viên tại từng chi nhánh, đồng bộ quy trình vận hành, đảm bảo chất lượng dịch vụ.
- Tăng cường trải nghiệm khách hàng: Xây dựng chương trình khách hàng thân thiết, tích điểm, khuyến mãi, cá nhân hóa trải nghiệm, tăng tỷ lệ khách hàng quay lại.
- Tối ưu hóa vận hành: Quản lý nguyên vật liệu, công thức món ăn, định lượng tự động, giảm thiểu thất thoát, lãng phí.
- Báo cáo chi tiết, trực quan: Theo dõi hiệu quả kinh doanh theo thời gian thực, phân tích dữ liệu, đưa ra quyết định kinh doanh chính xác.
Với Sapo Enterprise, doanh nghiệp F&B có thể nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng doanh thu, lợi nhuận, và phát triển bền vững trong thị trường cạnh tranh.
Trải nghiệm khách hàng:
Khách hàng không chỉ quan tâm đến chất lượng món ăn mà còn đến không gian, dịch vụ và trải nghiệm tổng thể. Các doanh nghiệp F&B cần chú trọng đến việc thiết kế không gian quán, đào tạo nhân viên, xây dựng quy trình phục vụ chuyên nghiệp, tạo ra những trải nghiệm ấn tượng cho khách hàng.
Phát triển bền vững:
Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các vấn đề môi trường, ưa chuộng các sản phẩm, dịch vụ thân thiện với môi trường. Các doanh nghiệp F&B cần có trách nhiệm với môi trường, sử dụng nguyên liệu bền vững, giảm thiểu rác thải nhựa, tiết kiệm năng lượng...
Thương mại điện tử:
Kênh online và kênh thương mại điện tử đang có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng trong ngành F&B. Các doanh nghiệp cần tận dụng các nền tảng online để tiếp cận khách hàng, quảng bá sản phẩm và bán hàng trực tuyến.
Tại hội thảo Flavors Vietnam 2024, các chuyên gia F&B hàng đầu đã chia sẻ những góc nhìn sâu sắc về xu hướng phát triển của ngành. Theo đó, các yếu tố như công nghệ, trải nghiệm khách hàng và tính bền vững sẽ đóng vai trò then chốt trong việc định hình tương lai của ngành F&B tại Việt Nam.
Lời kết
Dự đoán trong tương lai, cạnh tranh trong ngành F&B sẽ ngày càng gay gắt hơn khi thị trường thu hút thêm nhiều nhà đầu tư mới. Các doanh nghiệp cần phải chủ động thích ứng với những thay đổi trong hành vi tiêu dùng, đặc biệt là sự lên ngôi của các xu hướng như ăn uống lành mạnh, trải nghiệm cá nhân hóa và mua sắm trực tuyến.
Đồng thời, việc ứng dụng công nghệ hiệu quả sẽ là chìa khóa giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
