Retail là gì? Những mô hình bán lẻ phổ biến nhất hiện nay

Mặc dù hoạt động trong lĩnh vực bán lẻ nhưng khi được hỏi thì nhiều người vẫn không hề biết bán lẻ có những mô hình nào và đơn vị kinh doanh của mình thuộc vào loại hình nào. Cũng chính vì sự thiếu hụt các kiến thức cơ bản này nên các chủ cửa hàng không có chiến lược phát triển phù hợp để tối đa hóa lợi nhuận. Bài viết này sẽ cung cấp cho độc giả một cái nhìn chi tiết về retail là gì cũng như những mô hình bán lẻ đang tồn tại phổ biến hiện nay.

1. Retail là gì?

Bản lẻ hay Retail là hoạt động mua sản phẩm từ các nhà sản xuất, nhà bán buôn hoặc công ty bán lẻ lớn và bán lại cho người tiêu dùng cuỗi cùng. Các tổ chức bán lẻ thường được hoạt động dưới nhiều quy mô, hình thức khác nhau. Đó có thể là một cửa hàng, một chuỗi hay các cửa hàng bách hóa tổng hợp, hợp tác xã,...

Vậy New Retail là gì? New Retail là mô hình kinh doanh liên tục thích ứng, đặt khách hàng vào trung tâm bằng cách kết hợp công nghệ, thương mại và logistic.

2. Các mô hình bán lẻ phổ biến nhất hiện nay

2.1 Mô hình bán lẻ qua cửa hàng

Loại hình này bao gồm các cửa hiệu độc lập, các trung tâm thương mại, các cửa hàng tạp hoá, các cửa hàng chuyên dụng, các siêu thị truyền thống,... Những người kinh doanh bán lẻ qua cửa hàng luôn có địa điểm cố định để thu hút được một lượng khách lớn vào tham quan, mua sắm.

Họ thường bày bán nhiều loại hàng hoá và các cửa hàng quy mô lớn như trung tâm mua sắm sẽ sử dụng các phương tiện truyền thông đại chúng để quảng cáo. Đặc thù của họ là phục vụ nhu cầu của cá nhân và gia đình là chính.

Tuy nhiên cũng vẫn có những nơi chuyên kinh doanh các mặt hàng chuyên biệt cho các tổ chức, doanh nghiệp như các cửa hàng văn phòng phẩm, các cửa hàng máy tính và phần mềm, các cửa hàng vật liệu xây dựng, các cửa hàng vật tư điện nước, cửa hàng vật liệu xây dựng.

2.2 Mô hình bán lẻ chuyên biệt

Một chuyên gia đã nhân định rằng “Trong khi các nhà bán lẻ lớn như Wal-Mart hay Target có xu hướng bán những thứ mà người tiêu dùng ‘cần’ thì các đơn vị bán lẻ chuyên biệt lại nhắm đến những thứ mà người tiêu dùng ‘muốn’”. Mô hình này cải tiến hơn mô hình trên một chút bởi họ chú trọng đầu tư hơn tới những tiện ích, những trải nghiệm khi mua sắm, những nhu cầu cụ thể của khách hàng.

Đây là chiến lược để họ có thể tồn tại trước sự cạnh tranh gay gắt của các cửa hàng bán lẻ quy mô lớn, của các website kinh doanh, của trào lưu thương mại điện tử.

Mặc dù bị sức ép lớn nhưng các cửa hàng bán lẻ chuyên biệt vẫn có lượng khách hàng riêng nỗ lực không ngừng đem tới sự ấm cúng, gần gũi hơn và cung cấp chủng loại hàng hoá phong phú, chuyên dụng hơn. Hầu hết các cửa hàng chuyên biệt đều có qui mô nhỏ, không quá đông nhân viên, thậm chí là chủ kiêm nhân viên bán hàng.

Chính vì vậy nên mô hình nà không cần quá nhiều trang thiết bị để vận hành, thông thường họ chỉ cần tới sự hỗ trợ của một phần mềm quản lý bán hàng chuyên nghiệp để hoạt động trơn tru nhất. Lưu ý với những ai muốn sở hữu mô hình này thì nên cẩn trọng trong việc lưu hành vốn, chọn lựa địa điểm và nghiên cứu kĩ càng về thị trường tiềm năng.

2.3 Mô hình bán lẻ không qua cửa hàng

Lĩnh vực này trị giá tới 123 tỷ USD, mô hình này không có cửa hàng cố định, giao dịch chủ yếu thông qua tivi, internet, qua máy bán hàng hay quầy lưu động…Ngoại trừ máy bán hàng, tất cả các loại hình bán lẻ này đều không có địa điểm hay cửa hàng cố định để bày bán hàng.

Ưu điểm của lĩnh vực này là không phải nhập hàng, trữ hàng với số lượng lớn. bạn có thể chỉ nhập hàng mẫu để khách xem hoặc lấy ảnh của nhà cung cấp để cho khách xem, khi nào khách hàng ưng ý thì bạn mới liên lạc để lấy hàng.

Nhược điểm là bạn không thể kiểm soát được lượng hàng nên hơi thụ động, nhiều trường hợp khách hàng cần thì hàng trong kho đã hết hoặc không sản xuất nữa.

Xem thêm: Những thuận lợi và khó khăn trong mô hình bán lẻ B2C tại Việt Nam

2.4 Mô hình thông qua bưu chính

Người mua có thể đặt hàng qua điện thoại hoặc trang web và sản phẩm sẽ được giao qua đường bưu điện. Hình thức này khá phổ biến với những người sống xa khu vực mua sắm, những người già cả và những người không muốn mua hàng trực tiếp. Doanh nghiệp bán hàng sẽ thiết kế và in catalog/tờ rơi rồi đồng thời gửi đến vài ngàn khách hàng để họ lựa chọn và đăng ký mua sản phẩm.

Bán lẻ qua bưu chính thường được các doanh nghiệp áp dụng cho những hàng hóa thông thường, hàng hóa chuyên biệt, hàng hóa mới lạ, hàng đặt mua dài hạn (CD, DVD, sách báo),…

Nó không đòi hỏi doanh nghiệp phải có văn phòng, cửa hàng hay nhà kho nhưng nhất thiết phải nắm được địa chỉ khách hàng để gửi catalo và có hệ thống nhận đặt hàng và giao hàng. Ở Việt Nam các siêu thị điện máy thường tích hợp phương pháp bán hàng này để đạt hiệu quả cao hơn.

Xem thêm: Hãng bán lẻ Costco kiếm tiền nhờ chiến lược kinh doanh nào?

2.5 Mô hình bán hàng online

Mạng internet đã góp phần thay đổi diện mạo của ngành bán lẻ, nó cũng là chất keo kết nối doanh nghiệp, thị trường với cá nhân người tiêu dùng. Bất kì một chuyên gia phân tích nào cũng thừa nhận rằng những nhà bán lẻ nào không hiểu được tầm ảnh hưởng của internet thường sẽ ít đầu tư phát triển các kênh bán qua mạng và vậy là họ đã bó lỡ một cơ hội quan trọng để tăng doanh thu bán hàng.

Ngay cả đến những nhà cung cấp và phát triển các phần mềm quản lý bán hàng cũng đã thiết lập thêm chức năng tích hợp quản lý website bán hàng online để thỏa mãn nhu cầu bán hàng hiệu quả cho người tiêu dùng. Rất nhiều đơn vị bán hàng thông qua của hàng cũng đã vận hành song song hai mô hình bán hàng online và offline.

2.6 Mô hình máy bán hàng tự động

Loại hình bán lẻ này phổ biến ở các quốc gia phát triển và đã có mặt ở Mĩ gần một thế kỷ nay và tỏ ra khá hiệu quả. Cũng giống như các hình thức bán hàng khác, chìa khóa thành công cho doanh nghiệp bán hàng qua máy là chọn đúng thời điểm, vị trí và chủng loại sản phẩm.

Loại hình kinh doanh này hấp dẫn ở chỗ doanh nghiệp không tốn phí đầu tư và vận hành mà lại nhanh chóng thu được thu tiền mặt. Người tiêu dùng cũng khá ưa chuộng hình thức này bởi tính tiện lợi, tiện dụng của nó.

3. Quy trình quản lý hiệu quả cho các mô hình bán lẻ

3.1 Quản lý hàng hóa

Quản lý hàng hóa luôn được xem là một trong những yếu tố hàng đầu, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình bán hàng của một cửa hàng bán lẻ. Quản lý hàng hóa sẽ bao gồm quản lý nhập hàng, xuất hàng cũng như tồn kho thực tế của cửa hàng.

Đặc thù kinh doanh của ngành bán lẻ là số lượng hàng hóa vô cùng lớn cùng sự đa dạng về mẫu mã. Đó là lý do mà việc quản lý tồn kho đúng cách được xem là yếu tố quyết định để giảm thiểu tối đa tổn thất và bán hàng dễ dàng hơn.

3.2 Tối ưu quy trình bán hàng

Với lượng sản phẩm lớn và đa dạng, việc nhớ giá sẽ vô cùng khó khăn và dễ xảy ra các vấn đề nhầm lẫn. Chính vì vậy, trong những năm trở lại đây, việc ứng dụng công nghệ trong bán hàng với các phần mềm quản lý bán hàng đang được xem là yếu tố quan trọng để bán hàng không cần nhớ giá và đảm bảo tính chính xác tuyệt đối ngay cả với nhân viên mới.

Cùng với đó, đây cũng được xem là giải pháp quản lý tối ưu bởi khả năng lưu trữ toàn bộ hóa đơn, giấy tờ cũng như lịch sử giao dịch để có thể giải quyết các vấn đề phát sinh sau bán.

3.3 Quản lý nguồn hàng

Các mô hình bán lẻ đa dạng về sản phẩm như tạp hóa, siêu thị mini hay mỹ phẩm, quản lý nguồn hàng là vấn đề không hề đơn giản. Không chỉ đơn giản là lấy hàng ở đâu, bạn cần có một quy trình quản lý đúng cách để đánh giá về khả năng hỗ trợ cũng như chất lượng của từng nguồn hàng.

Điều này sẽ chỉ thực sự đánh giá được khi bạn có thể quản lý được lượng hàng hóa bán ra với từng sản phẩm và theo dõi nhu cầu mua sắm của khách hàng.

3.4 Quản lý nhân viên

Nhiều mô hình bán lẻ đòi hỏi việc đánh giá hiệu suất công việc của nhân viên vô cùng chặt chẽ như kinh doanh mỹ phẩm hay kinh doanh thời trang. Việc quản lý nhân viên đúng cách cũng sẽ giúp bạn hạn chế tối đa tổn thất, phân quyền rõ ràng cũng như đánh giá hiệu suất công việc của từng nhân viên.

3.5 Quản lý tài chính

Không chỉ với ngành bán lẻ mà với bất kỳ ngành nghề nào, doanh thu và lợi nhuận cũng là đích đến cuối cùng để đánh giá hiệu quả kinh doanh.

Để đánh giá được lãi lỗ, bạn cần nắm được chính xác toàn bộ vấn đề chi phí và doanh thu của cửa hàng. Có nhiều cách để theo dõi các chỉ số này như ghi sổ sách, file excel hay đánh giá từng ngày qua phần mềm quản lý bán hàng.

3.6 Quản lý khách hàng

Với nhiều loại hình kinh doanh bán lẻ, khách hàng cũ đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với doanh thu của cửa hàng. Chính vì vậy, một giải pháp quản lý khách hàng phù hợp cần lưu lại được thông tin, xu hướng tiêu dùng cũng như tần suất ghé thăm để có thể xây dựng các chương trình ưu đãi, tri ân để tăng lượng khách hàng thân thiết cho cửa hàng của bạn.

Cùng với đó, quản lý khách hàng cũng cần theo dõi được vấn đề công nợ của khách hàng để có thể đưa ra được kế hoạch thu hồi công nợ, đảm bảo khả năng xoay vòng vốn cho cửa hàng.

4. Sapo POS - Phần mềm quản lý bán hàng hiệu quả nhất cho ngành bán lẻ

Với lượng sản phẩm lớn và vô cùng đa dạng cả về mẫu mã lẫn giá bán, phần mềm quản lý bán hàng Sapo POS sẽ giúp chủ kinh doanh bán hàng nhanh chóng và chính xác tuyệt đối mà không cần nhớ giá với tính năng quét mã vạch và in hóa đơn nhanh chóng.

Cùng với đó là khả năng quản lý toàn bộ hàng hóa tại cửa hàng chi tiết đến từng loại sản phẩm, chủng loại hay vị trí lưu kho và tự động cập nhật theo từng giao dịch phát sinh.

Theo dõi nhà cung cấp, lô nhập hàng và công nợ để có kế hoạch thanh toán kịp thời. Đồng thời đánh giá khả năng hỗ trợ và hiệu quả bán ra của từng sản phẩm theo từng đợt nhập hàng.

Quản lý toàn bộ thông tin và công nợ khách hàng, giúp bạn phân loại đối tượng khách hàng, từ đó dễ dàng xây dựng các chương trình ưu đãi phù hợp cũng như thu hồi công nợ đúng hạn.

Hệ thống báo cáo doanh thu, chi phí và lãi - lỗ chi tiết và dễ dàng theo dõi giúp chủ kinh doanh đánh giá hiệu quả kinh doanh một cách chính xác nhất theo từng thời điểm. Từ đó đưa ra kế hoạch kinh doanh phù hợp hơn trong tương lai.

Ngày nay có các loại mô hình bán hàng khác nhau nhưng ở thị trường trong nước ta vẫn áp dụng mô hình bán lẻ là phổ biến. Hy vọng qua bài viết bạn có thêm thông tin, hiểu biết hơn về những mô hình bán lẻ đang được lựa chọn nhiều.